Istočnoslavenski jezici
Istočnoslavenski jezici | |
---|---|
Regije govorenja | Evroazija (Istočna Evropa Sjeverna Azija i Kavkaz) |
Jezička porodica | Indoevropski jezici
|
Prajezik | Staroruski jezik |
Podgrupe | |
Jezički kod | |
ISO 639-1 | zle |
Glottolog | east1426 |
Također pogledajte: Jezik | Jezičke porodice | Spisak jezika |
Istočnoslavenski jezici čine jednu od tri regionalne podgrupe slavenskih jezika, različite od zapadno i južnoslovenskih jezika. Istočnoslovenski jezici se trenutno govore kao izvorni u cijeloj Istočnoj Evropi, na istoku do Sibira i ruskog Dalekog istoka. Djelimično zbog velikog historijskog uticaja Ruskog Carstva i Sovjetskog Saveza, ruski jezik se također govori kao lingua franca u mnogim regionima Kavkaza i Centralne Azije. Od tri slavenska ogranka, istočnoslavenski je najzastupljeniji, sa brojem izvornih govornika većim od zapadnih i južnih zajedno. Zajednički konsenzus je da su bjeloruski, ruski i ukrajinski postojeći istočnoslavenski jezici;[1] Rusinski se također uglavnom smatra zasebnim jezikom, ali ga neki klasifikuju kao dijalekt ukrajinskog.[2]
Savremeni istočnoslovenski jezici potiču od zajedničkog prethodnika koji se govorio u Kijevskoj Rusiji od 9. do 13. vijeka, a koji je kasnije evoluirao u rusinski, kancelarijski jezik Balto-rusinskog Velikog vojvodstva Litvanije u dolini rijeke Dnjepar, i u srednjovekovni ruski u dolini rijeke Volge, na jeziku ruskih kneževina uključujući Veliku kneževinu Moskvu.
Svi ovi jezici koriste ćirilično pismo, ali sa posebnim modifikacijama. Bjeloruski i ukrajinski, koji su potomci rusinskog, imaju tradiciju korištenja latiničnog pisma — bjeloruskog lacinka i ukrajinskog latiničnog pisma (takođe Rusin koristi latinicu u nekim regijama).
Jedna od najuočljivijih specifičnosti razvoja istočnoslovenskih jezika nalazi se u činjenici da su se tri istočnoslovenska jezika kasnije od drugih slavenskih jezika razvila u posebne jezike. Između praslovenskog, sa jedne strane, i posebnih istočnoslovenskih jezika, sa druge, imamo period od nekoliko vijekova u kojem je na istočnoslovenskoj teritoriji postojao staroruski jezik (ruski: drevnerusskiй яzыk), koji se od drugih slovenskih jezika odvajao i mnogim strukturnim osobinama, i tipom književnojezičke norme, i mnogim dijalekatskim posebnostima, što je u različitom obimu i obliku odredilo specifičnosti potonja tri istočnoslovenska jezika. Drugim rečima, u istoriji istočnoslovenskih književnih jezika postoje dva glavna perioda: prvi, zajednički, kada je postojao samo jedan istočnoslovenski jezik (opšteistočnoslovenski), koji se danas u nauci naziva staroruskim, i drugi period, kada se iz tog jezika izdvajaju i u književnom i normativnom pogledu zasebno uobličavaju tri posebna jezička standarda.
Istočnoslovenski jezici su:
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Sussex i Cubberley 2006, str. 79–89.
- ^ "Dulichenko, Aleksandr The language of Carpathian Rus': Genetic Aspects" (PDF). Arhivirano s originala (PDF), 25. 6. 2013. Pristupljeno 12. 12. 2009.
Dodatna literatura
[uredi | uredi izvor]- Comrie, Bernard; Corbett, Greville G, ured. (1993). "East Slavonic languages". The Slavonic languages. London, New York: Routledge. str. 827–1036. ISBN 0-415-04755-2.
- Sussex, Roland; Cubberley, Paul (2006). The Slavic languages. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-22315-7.