Idi na sadržaj

Razlika između verzija stranice "11. dalmatinska udarna brigada"

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
[pregledana izmjena][pregledana izmjena]
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m razne ispravke
Red 5: Red 5:
| opis_slike =
| opis_slike =
| aktivan =
| aktivan =
| osnovana = [[2. oktobar]] [[1943.]]<ref>{{Cite web|url=http://www.vojska.net/hrv/drugi-svjetski-rat/jugoslavija/brigada/hrvatska/dalmatinska/11/|title=11. dalmatinska udarna brigada|website=www.vojska.net|access-date=2023-07-14}}</ref>
| osnovana = [[2. oktobar]] [[1943.]]<ref name="11. dalmatinska udarna brigada">{{Cite web|url=http://www.vojska.net/hrv/drugi-svjetski-rat/jugoslavija/brigada/hrvatska/dalmatinska/11/|title=11. dalmatinska udarna brigada|website=www.vojska.net|access-date=14. 7. 2023}}</ref>
| država = {{ZID|Demokratska federativna Jugoslavija}}
| država = {{ZID|Demokratska federativna Jugoslavija}}
| grana =
| grana =
Red 38: Red 38:
| komandir4 =
| komandir4 =
}}
}}
'''Jedanaesta dalmatinska udarna brigada'''<ref>{{Cite web|url=http://www.vojska.net/hrv/drugi-svjetski-rat/jugoslavija/brigada/hrvatska/dalmatinska/11/|title=11. dalmatinska udarna brigada|website=www.vojska.net|access-date=2023-07-14}}</ref> bila je brigada [[26. dalmatinska divizija NOVJ|26. divizije]] [[Četvrta jugoslovenska armija|Četvrte Jugoslavenske armije]].
'''Jedanaesta dalmatinska udarna brigada'''<ref name="11. dalmatinska udarna brigada">{{Cite web|url=http://www.vojska.net/hrv/drugi-svjetski-rat/jugoslavija/brigada/hrvatska/dalmatinska/11/|title=11. dalmatinska udarna brigada|website=www.vojska.net|access-date=14. 7. 2023}}</ref> bila je brigada [[26. dalmatinska divizija NOVJ|26. divizije]] [[Četvrta jugoslovenska armija|Četvrte Jugoslavenske armije]].


== Osnivanje ==
== Osnivanje ==
Brigada je formirana od po jednog [[bataljon]]a Makarskog, Imotskog i Neretvanskog NOP odreda, u selu [[Kozica (Vrgorac)|Kozici]] na [[Biokovo (planina)|Biokovu]] (danas u općini [[Vrgorac]] u [[Hrvatska|Hrvatskoj]]) [[2. oktobar|2.oktobra]] [[1943]]. kao Biokovska brigada. Pri osnivanju imala je tri bataljona sa oko 800 boraca. 10. oktobra ušla je u sastav [[26. dalmatinska divizija NOVJ|26. divizije NOVJ]] kao 11. brigada.
Brigada je formirana od po jednog [[bataljon]]a Makarskog, Imotskog i Neretvanskog NOP odreda, u selu [[Kozica (Vrgorac)|Kozici]] na [[Biokovo (planina)|Biokovu]] (danas u općini [[Vrgorac]] u [[Hrvatska|Hrvatskoj]]) [[2. oktobar|2.oktobra]] [[1943]]. kao Biokovska brigada. Pri osnivanju imala je tri bataljona sa oko 800 boraca. 10. oktobra ušla je u sastav [[26. dalmatinska divizija NOVJ|26. divizije NOVJ]] kao 11. brigada.


== Borbeni put ==
== Borbeni put ==
Posle žestokih odbrambenih borbi sa nadmoćnim njemačkim i ustaškim jedinicama, koje su prodirale u Makarsko primorje povukla se noću 15/16. novembra 1943. na [[Hvar (ostrvo)|Hvar]]. Imotski i Neretvanski NOP odred prebacili su se zajedno s brigadom i ušli u njen sastav kao 4. i 5. bataljon, čime je brigada povećala brojno stanje na oko 1500 boraca. U januaru se prebacila na [[Vis (ostrvo)|Vis]], gdje je dobila sektor odbrane koji je fortifikacijski uredila. U aprilu 1944. sa Visa učestvovala je u desantu na [[Mljet (ostrvo)|Mljet]] i [[Korčula (ostrvo)|Korčulu]], a početkom juna u desantu na Brač i nanijela je osjetne gubitke dijelovima njemačke [[117. lovačka divizija (Wehrmacht)|118. divizije]] u rejonu [[Sumartin]]a. Jedanaesta dalmatinska brigada 26. juna 1944. stekla je zvanje udarne brigade. U septembru 1944. učestvovala je u oslobađanju [[Pelješac|Pelješca]], gdje je razbila 1. bataljon 369. puka [[369. legionarska divizija|369. legionarske divizije]]. Sredinom oktobra zauzela je utvrđeni [[Ston]] gde je potpuno uništila 19/999 bataljon 369. legionarske divizije, zarobila cjelokupnu opremu i oko 250 njemačkih vojnika, a nekoliko dana kasnije presjekla je komunikaciju [[Dubrovnik]] — [[Metković]] i sa [[prva dalmatinska proleterska udarna brigada|1. dalmatinskom brigadom]] u žestokim višednevnim borbama [[Bitka kod Vukovog klanca oktobra 1944.|razbila borbenu grupu Becker]] [[369. legionarska divizija|369. divizije]] kod Vukovog klanca. Početkom novembra učestvovala je u uništenju jednog puka njemačke [[264. pješadijska divizija (Wehrmacht)|264. pješadijske divizije]] na komunikaciji Šibenik— Drniš, razbila njemačku grupaciju Allermann u rejonu Konjevrata, a 4. novembra oslobodila [[Drniš]].
Posle žestokih odbrambenih borbi sa nadmoćnim njemačkim i ustaškim jedinicama, koje su prodirale u Makarsko primorje povukla se noću 15/16. novembra 1943. na [[Hvar (ostrvo)|Hvar]]. Imotski i Neretvanski NOP odred prebacili su se zajedno s brigadom i ušli u njen sastav kao 4. i 5. bataljon, čime je brigada povećala brojno stanje na oko 1500 boraca. U januaru se prebacila na [[Vis (ostrvo)|Vis]], gdje je dobila sektor odbrane koji je fortifikacijski uredila. U aprilu 1944. sa Visa učestvovala je u desantu na [[Mljet (ostrvo)|Mljet]] i [[Korčula (ostrvo)|Korčulu]], a početkom juna u desantu na Brač i nanijela je osjetne gubitke dijelovima njemačke [[117. lovačka divizija (Wehrmacht)|118. divizije]] u rejonu [[Sumartin]]a. Jedanaesta dalmatinska brigada 26. juna 1944. stekla je zvanje udarne brigade. U septembru 1944. učestvovala je u oslobađanju [[Pelješac|Pelješca]], gdje je razbila 1. bataljon 369. puka [[369. legionarska divizija|369. legionarske divizije]]. Sredinom oktobra zauzela je utvrđeni [[Ston]] gde je potpuno uništila 19/999 bataljon 369. legionarske divizije, zarobila cjelokupnu opremu i oko 250 njemačkih vojnika, a nekoliko dana kasnije presjekla je komunikaciju [[Dubrovnik]] — [[Metković]] i sa [[prva dalmatinska proleterska udarna brigada|1. dalmatinskom brigadom]] u žestokim višednevnim borbama [[Bitka kod Vukovog klanca oktobra 1944.|razbila borbenu grupu Becker]] [[369. legionarska divizija|369. divizije]] kod Vukovog klanca. Početkom novembra učestvovala je u uništenju jednog puka njemačke [[264. pješadijska divizija (Wehrmacht)|264. pješadijske divizije]] na komunikaciji Šibenik— Drniš, razbila njemačku grupaciju Allermann u rejonu Konjevrata, a 4. novembra oslobodila [[Drniš]].


Tokom [[kninska operacija 1944.|kninske operacije]] vodila je višednevne žestoke borbe od 25. novembra do 3. decembra uništavajući uzastopne nemačke utvrđene položaje na središnjem napadnom pravcu. U [[Mostarska operacija 1945.|mostarskoj operaciji]] februara 1945. Jedanaesta dalmatinska brigada učestvovala je u borbi za likvidaciju njemačkog i ustaškog uporišta u [[Široki Brijeg|Širokom Brijegu]]. Tokom [[Ličko-primorska operacija|Ličko-primorske operacije]] sudelovala je krajem marta u oslobađanju [[Bihać]]a, a početkom aprila u oslobođenju [[Gospić]]a. Istakla se u proboju neprijateljeve odbrane na prilazu gradu. Polovinom aprila učestvovala je u desantu na [[Krk]]. Vodila je ulične borbe prilikom [[Tršćanska operacija|oslobađanja Trsta]]. Od Brigade, ojačane artiljerijom i tenkovima, obrazovan je 3. maja u Bazovici motorizovani odred koji je poslije oslobođenja [[Trst]]a, od 4-15. maja marširajući pravcem [[Ajdovščina]] — [[Nova Gorica|Gorica]] — [[Tolmin]] — [[Kobarid]] izvršio prodor u [[Koruška|Korušku]]. Na tom pohodu odred čije je jezgro bila ova brigada, oslobodio je 8. maja, poslije dvočasovne borbe, [[Kranjska Gora|Kranjsku Goru]], a 9. maja 3. i 4. bataljon brigade prebacili su se u [[Klagenfurt]], učestvujući u likvidaciji njemačko-kvislinške grupacije koja se izvlačila u [[Austrija|Austriju]].
Tokom [[kninska operacija 1944.|kninske operacije]] vodila je višednevne žestoke borbe od 25. novembra do 3. decembra uništavajući uzastopne nemačke utvrđene položaje na središnjem napadnom pravcu. U [[Mostarska operacija 1945.|mostarskoj operaciji]] februara 1945. Jedanaesta dalmatinska brigada učestvovala je u borbi za likvidaciju njemačkog i ustaškog uporišta u [[Široki Brijeg|Širokom Brijegu]]. Tokom [[Ličko-primorska operacija|Ličko-primorske operacije]] sudelovala je krajem marta u oslobađanju [[Bihać]]a, a početkom aprila u oslobođenju [[Gospić]]a. Istakla se u proboju neprijateljeve odbrane na prilazu gradu. Polovinom aprila učestvovala je u desantu na [[Krk]]. Vodila je ulične borbe prilikom [[Tršćanska operacija|oslobađanja Trsta]]. Od Brigade, ojačane artiljerijom i tenkovima, obrazovan je 3. maja u Bazovici motorizovani odred koji je poslije oslobođenja [[Trst]]a, od 4-15. maja marširajući pravcem [[Ajdovščina]] — [[Nova Gorica|Gorica]] — [[Tolmin]] — [[Kobarid]] izvršio prodor u [[Koruška|Korušku]]. Na tom pohodu odred čije je jezgro bila ova brigada, oslobodio je 8. maja, poslije dvočasovne borbe, [[Kranjska Gora|Kranjsku Goru]], a 9. maja 3. i 4. bataljon brigade prebacili su se u [[Klagenfurt]], učestvujući u likvidaciji njemačko-kvislinške grupacije koja se izvlačila u [[Austrija|Austriju]].


== Brojno stanje ==
== Brojno stanje ==
Red 59: Red 59:
== Literatura ==
== Literatura ==
* Milan Rako: Jedanaesta dalmatinska (Biokovska) brigada - Institut za historiju radničkog pokreta Dalmacije, Split 1987
* Milan Rako: Jedanaesta dalmatinska (Biokovska) brigada - Institut za historiju radničkog pokreta Dalmacije, Split 1987
* '''[[Vojna enciklopedija]]''', Beograd 1975. godina
* '''[[Vojna enciklopedija]]''', Beograd 1975. godina


== Reference ==
== Reference ==
Red 69: Red 69:
* http://www.vojska.net/hrv/drugi-svjetski-rat/jugoslavija/brigada/hrvatska/dalmatinska/11/
* http://www.vojska.net/hrv/drugi-svjetski-rat/jugoslavija/brigada/hrvatska/dalmatinska/11/
* https://znaci.org/00003/547.pdf
* https://znaci.org/00003/547.pdf
{{Dalmatinske brigade NOVJ}}
{{Dalmatinske brigade NOVJ}}


[[Kategorija:Brigade NOVJ]]
[[Kategorija:Brigade NOVJ]]
[[Kategorija:Dalmatinske brigade NOVJ|*11]]
[[Kategorija:Dalmatinske brigade NOVJ|*11]]

Verzija na dan 22 oktobar 2023 u 16:09

Jedanaesta dalmatinska udarna brigada
Osnovana2. oktobar 1943.[1]
Država Demokratska federativna Jugoslavija
DioNarodnooslobodilačka vojska Jugoslavije
Bitke
Ordeni

Jedanaesta dalmatinska udarna brigada[1] bila je brigada 26. divizije Četvrte Jugoslavenske armije.

Osnivanje

Brigada je formirana od po jednog bataljona Makarskog, Imotskog i Neretvanskog NOP odreda, u selu Kozici na Biokovu (danas u općini Vrgorac u Hrvatskoj) 2.oktobra 1943. kao Biokovska brigada. Pri osnivanju imala je tri bataljona sa oko 800 boraca. 10. oktobra ušla je u sastav 26. divizije NOVJ kao 11. brigada.

Borbeni put

Posle žestokih odbrambenih borbi sa nadmoćnim njemačkim i ustaškim jedinicama, koje su prodirale u Makarsko primorje povukla se noću 15/16. novembra 1943. na Hvar. Imotski i Neretvanski NOP odred prebacili su se zajedno s brigadom i ušli u njen sastav kao 4. i 5. bataljon, čime je brigada povećala brojno stanje na oko 1500 boraca. U januaru se prebacila na Vis, gdje je dobila sektor odbrane koji je fortifikacijski uredila. U aprilu 1944. sa Visa učestvovala je u desantu na Mljet i Korčulu, a početkom juna u desantu na Brač i nanijela je osjetne gubitke dijelovima njemačke 118. divizije u rejonu Sumartina. Jedanaesta dalmatinska brigada 26. juna 1944. stekla je zvanje udarne brigade. U septembru 1944. učestvovala je u oslobađanju Pelješca, gdje je razbila 1. bataljon 369. puka 369. legionarske divizije. Sredinom oktobra zauzela je utvrđeni Ston gde je potpuno uništila 19/999 bataljon 369. legionarske divizije, zarobila cjelokupnu opremu i oko 250 njemačkih vojnika, a nekoliko dana kasnije presjekla je komunikaciju DubrovnikMetković i sa 1. dalmatinskom brigadom u žestokim višednevnim borbama razbila borbenu grupu Becker 369. divizije kod Vukovog klanca. Početkom novembra učestvovala je u uništenju jednog puka njemačke 264. pješadijske divizije na komunikaciji Šibenik— Drniš, razbila njemačku grupaciju Allermann u rejonu Konjevrata, a 4. novembra oslobodila Drniš.

Tokom kninske operacije vodila je višednevne žestoke borbe od 25. novembra do 3. decembra uništavajući uzastopne nemačke utvrđene položaje na središnjem napadnom pravcu. U mostarskoj operaciji februara 1945. Jedanaesta dalmatinska brigada učestvovala je u borbi za likvidaciju njemačkog i ustaškog uporišta u Širokom Brijegu. Tokom Ličko-primorske operacije sudelovala je krajem marta u oslobađanju Bihaća, a početkom aprila u oslobođenju Gospića. Istakla se u proboju neprijateljeve odbrane na prilazu gradu. Polovinom aprila učestvovala je u desantu na Krk. Vodila je ulične borbe prilikom oslobađanja Trsta. Od Brigade, ojačane artiljerijom i tenkovima, obrazovan je 3. maja u Bazovici motorizovani odred koji je poslije oslobođenja Trsta, od 4-15. maja marširajući pravcem AjdovščinaGoricaTolminKobarid izvršio prodor u Korušku. Na tom pohodu odred čije je jezgro bila ova brigada, oslobodio je 8. maja, poslije dvočasovne borbe, Kranjsku Goru, a 9. maja 3. i 4. bataljon brigade prebacili su se u Klagenfurt, učestvujući u likvidaciji njemačko-kvislinške grupacije koja se izvlačila u Austriju.

Brojno stanje

Brojno stanje: 31. decembra 1944. ukupno je 2.459 boraca, 3. maja 1945. ukupno je 3.500 boraca. Kroz brigadu je prošlo oko 5.000 boraca. Prema prikupljenim podacima, tokom borbi poginula su 533 borca ove brigade.

Odlikovanja

Brigada je odlikovana Ordenom zasluga za narod sa zlatnom zvijezdom i Ordenom bratstva i jedinstva sa zlatnim vijencem.

Također pogledajte

Literatura

  • Milan Rako: Jedanaesta dalmatinska (Biokovska) brigada - Institut za historiju radničkog pokreta Dalmacije, Split 1987
  • Vojna enciklopedija, Beograd 1975. godina

Reference

  1. ^ a b "11. dalmatinska udarna brigada". www.vojska.net. Pristupljeno 14. 7. 2023.

Vanjski linkovi