Бенедыкт Павел Сапега

Бенедыкт Павел Сапега
Benedykt Paweł Sapieha
Бенедыкт Павел Сапега. Партрэт з кодзенскай галерэі, 1709
Герб «Ліс»
Вялікі падскарбі літоўскі 1676 — 1707
Сумесна з	Людвік Канстанцін Пацей (1703 — 1709)
Папярэднік	Геранім Крышпін-Кіршэнштэйн
Пераемнік	Казімір Чартарыйскі
Нараджэнне	каля 1643 Чарэя, Аршанскі павет, Віцебскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая
Смерць	12 жніўня 1707(1707-08-12) Берлін, Каралеўства Прусія
Месца пахавання	Семятычы
Род	Сапегі
Бацька	Павел Ян Сапега
Маці	Ганна Барбара з Копцяў[d]
Жонка	Ізабела з Тарлаў[d]
Дзеці	Міхал Юзаф, Францішак Караль, Казімір Юзаф
Адукацыя	Грацкі езуіцкі калегіум[d] Стары Лёвенскі ўніверсітэт[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Бенедыкт Павел Сапега (каля 1643 — 12 жніўня 1707, Берлін) — вялікалітоўскі дзяржаўны дзеяч. Вялікі падскарбі літоўскі (1676—1703, 1705—1707).

Біяграфія

З 1657 вучыўся ў езуіцкім калегіуме ў Грацы (Аўстрыя), з 1661 — у Лёвенскім універсітэце (Іспанскія Нідэрланды), у 1663—1664 падарожнічаў па Заходняй Еўропе.

З 1664 выбіраўся паслом на соймы. Вялікі падстолі літоўскі ў 1663—1665, стольнік у 1665—1670, крайчы ў 1670, падскарбі надворны ў 1670—1676, падскарбі вялікі з 1676, староста слонімскі. На элекцыйным сойме 1674 быў абраны маршалкам і садзейнічаў абранню на трон Яна III Сабескага, што спрыяла ўстанаўленню гегемоніі Сапегаў у ВКЛ.

Намагаўся сілай ліквідаваць рух сваіх праціўнікаў («рэспубліканцаў»). 15 кастрычніка 1700 года яго войска напала на атрад шляхты пад Ашмянамі і разбіла яго. У Алькеніцкай бітве 18 лістапада 1700 года яго армія разбіта, паранены, ён уцёк у Курляндыю. У сакавіку 1702 перайшоў на бок шведскага караля Карла XII і ўдзельнічаў у яго кампаніі ў Польшчы. На сойме 1703 пазбаўлены сваіх пасад і тытулаў. Удзельнічаў у Варшаўскай канфедэрацыі 1704, якая дэтранізавала Аўгуста II. Новы кароль Станіслаў Ляшчынскі ў 1705 вярнуў яму пасаду падскарбія вялікага. Далучыўся да войска Ляшчынскага, з якім удзельнічаў у паходзе на Беларусь у 1706, потым у маршы шведскай арміі ў Саксонію.

Сям'я

Быў сынам Паўла Яна Сапегі і яго другой жонкі Ганны Барбары Копаць. Меў братоў Казіміра Яна, Францішка Стэфана і Леана Базыля. Ажаніўся ў 1668 з Ізабелай Тарла (памерла пасля 1704), меў з ёй дзяцей:

• Міхала Юзафа (1670—1738), падляшскага ваяводу;
• Францішка Караля;
• Казіміра Юзафа (каля 1675 — 1750), старосту алькеніцкага.

Літаратура

• Грыцкевіч А. Сапегі // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 549. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.

Спасылкі

• Генеалогія магнацкіх радоў Рэчы Паспалітай Архівавана 21 верасня 2013.