Bizon: Redaktələr arasındakı fərq

Bizon
Bizon
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Tipüstü: Sonağızlılar Tip: Xordalılar Klad: Olfactores Yarımtip: Onurğalılar İnfratip: Ağızçənəlilər Klad: Eugnathostomata Klad: Teleostomi Klad: Euteleostomi Klad: Xoanlar Klad: Rhipidistia Klad: Tetrapodomorpha Klad: Eotetrapodiformes Klad: Elpistostegalia Klad: Stegocephalia Sinifüstü: Dördayaqlılar Klad: Reptiliomorpha Klad: Amniota Sinif: Məməlilər Klad: Theriimorpha Klad: Theriiformes Klad: Trechnotheria Klad: Cladotheria Klad: Prototribosphenida Klad: Zatheria Klad: Tribosphenida Yarımsinif: Vəhşi heyvanlar Klad: Euteriyalar İnfrasinif: Plasentalılar Maqndəstə: Boreoeutheria Dəstəüstü: Lavrazioterilər Klad: Scrotifera Qranddəstə: Ferungulata Ranqsız: Dırnaqlılar Dəstə: Cütdırnaqlılar Klad: Artiofabula Klad: Cetruminantia Klad: Ruminantiamorpha Yarımdəstə: Gövşəyənlər İnfradəstə: Pecora Fəsilə: Boşbuynuzlular Yarımfəsilə: Öküzlər Triba: Bovini Yarımtriba: Bovina Cins: Bizon
Beynəlxalq elmi adı
	Bison Charles Hamilton Smith, 1827;
ITIS	180705
NCBI	9900
FW	42751

Tarixə interaktiv şəkildə baxın

← Əvvəlki redaktə

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun

VizualVikimətn

Sətirdə

Səhifəsinin 22:09, 23 mart 2024 tarixinə olan son versiyası

Bizon (lat. Bison) — Boşbuynuzlular fəsiləsindən öküz cinsi. İki müasir növü var: Zubr və Amerika bizonu.

Bizonlar 10-20 baş kiçik sürülər halında yaşayırlar. Erkək və dişilər ayrılıqda yaşayırlar. Yalnız cütləşmə dövründə erkəklər dişilərlə birləşərək böyük sürülər əmələ gətirir. Bu zaman onların çıxardıqları səsləri 7 kilometr məsafədən eşitmək olur. Bizonların cütləşmə dövrü may ayından sentyabr ayına kimi davam edir. Cütləşmə dövründə erkəklər bir neçə gün seçdikləri dişi ilə birlikdə olur və digər erkəkləri qovurlar. Bəzi hallarda erkəklər arasında olan döyüş ölümlə nəticələnir. Doqquz aydan sonra bizonlar dünyaya bir bala gətirirlər. Balalarını yeddi ay südlə bəsləyirlər.

Növləri

Zubr (Bison bonasus)
Amerika bizonu (Bison bison)
† B. antiquus
† B. latifrons
† B. occidentalis
† B. priscus

Azərbaycanda

Azərbaycan faunasına aid olmasa da bizona aid olan sümüklər, bu heyvanın sümüklərindən düzəldilmiş əşyalar Qobustan ərazisində tapılmışdır. Qobustan qaya rəsmlərində bizon təsvirlərinə rast gəlmək mümkündür. Lakin yer quruluşunun fövqəladə dəyişikliyinin baş verməsi səbəbindən bəzi canlılar kimi bizonların da böyük qismi məhv olub.^[3]

Hazırda Xızı rayonunun meşə massivində saxlanılan bizonlar buranın təbii mühitinə uyğunlaşıb və nəslini artırma imkanı daha əlverişli sayılır. Belə ki, 2015-ci ildə Azərbaycana Rusiyanın şimal vilayətindən gətirilmiş 2 baş bizon 2016-cı ildə nəsil artırmışdır. Heyvanlar yerli mühitə uyğunlaşdıqdan sonra onlardan bir dişi bala əldə olunmuşdur.^[3]

İstinadlar

↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2012.
↑ Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0
↑ ¹ ² Rusiyadan ölkəmizə gətirilmiş nadir bizon nəsil artırıb - FOTO Arxivləşdirilib 2016-04-24 at the Wayback Machine. report.az, 23.04.2016 (az.)

[_459c35f02cc872d6-1] Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2012.

[_d84c74b98bfa7249-2] Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0

[report.az-3] ¹ ² Rusiyadan ölkəmizə gətirilmiş nadir bizon nəsil artırıb - FOTO Arxivləşdirilib 2016-04-24 at the Wayback Machine. report.az, 23.04.2016 (az.)

[1]

[2]

[3]

@@ Sətir 1: / Sətir 1: @@
+{{digər məna}}
-{{Taksonomiya bilgi qutusu
+{{Takson
-| Adı = Amerika kəlləri
+| aləmi             = Heyvanlar
-| Tam adı =Amerika kəlləri
-| şəkil =American bison k5680-1.jpg
+| şəkil             = Bizon_sobie_stoi.jpg
-| şəkil məlumat = Amerika kəlləri
+| şəkil məlumat     =
+| şəkilaltı yazı    =
-| şəkil miqyası = 300
+| yuxarı takson     = Bovinae
-| Tip = [[Xordalılar]] (Chordata)
+| ranqı             = Cins
-| Sinif = [[Məməlilər]] (Mammalia)
+| latınca adı       = Bison
-| Dəstə = [[Cütdırnaqlılar]] (Artiodactyla)
+| müəllif           = [[Hamilton Smith]], 1827
-| Fəsilə =[[Boşbuynuzlular]](Bovidae)
+| sinonim           =
-| Cins =Bison
+| tipik nümayəndə   =
+| aşağı takson adı  =
+| aşağı takson      =
+| arealın xəritəsi          =
+| arealın xəritəsi haqqında =
+| arealın xəritəsinin eni   =
+| legend sərhədi    =
+| vikinövlər = Bison
+| vikianbar = Category:Bison
+| mühafizə          =
+| bttsmb            =
+| ütmx = 180705
+| mbmm = 9900
+| he                =
 }}
+'''Bizon''' ({{Dil-la|Bison}}) — [[Boşbuynuzlular]] fəsiləsindən öküz cinsi. İki müasir növü var: [[Zubr]] və [[Amerika bizonu]].
-'''Amerika kəlləri'''('''Bison''')('''Bison bison'''), (Artiodactyla) [[dəstə]]sindan bir [[məməli]] [[növ]]ü.
+Bizonlar 10-20 baş kiçik sürülər halında yaşayırlar. Erkək və dişilər ayrılıqda yaşayırlar. Yalnız cütləşmə dövründə erkəklər dişilərlə birləşərək böyük sürülər əmələ gətirir. Bu zaman onların çıxardıqları səsləri 7 kilometr məsafədən eşitmək olur. Bizonların cütləşmə dövrü may ayından sentyabr ayına kimi davam edir. Cütləşmə dövründə erkəklər bir neçə gün seçdikləri dişi ilə birlikdə olur və digər erkəkləri qovurlar. Bəzi hallarda erkəklər arasında olan döyüş ölümlə nəticələnir. Doqquz aydan sonra bizonlar dünyaya bir bala gətirirlər. Balalarını yeddi ay südlə bəsləyirlər.
-<gallery>
-Image:Bison crossing road in Yellowstone.jpg
-Image:Baby Bison near traffic in Yellowstone National Park.JPG
-Image:Bison1-Custer State Park-SD.jpg
-Image:Bison Cow and Calf.jpg
-Image:Bison baby.jpg
-Image:Bison herd grazing.JPG
-Image:Bizon z małym.JPG
-Image:ynp-buffalo-calves-2004.jpg
-Image:Bizonska mlodziez.jpg
-Image:Bison_bison,_Brno.jpg
-Image:Bison Kalb (Bison bison).jpg
-Image:Bison Kuh und Kalb (Bison bison).jpg‎ ‎
+==Növləri==
+* [[Zubr]] (''Bison bonasus'')
+* [[Amerika bizonu]] (''Bison bison'')
+*† ''[[Bison antiquus|B. antiquus]]''
+*† ''[[Bison latifrons|B. latifrons]]''
+*† ''[[Bison occidentalis|B. occidentalis]]''
+*† ''[[Bison priscus|B. priscus]]''
+<gallery>
+Fayl:Bison crossing road in Yellowstone.jpg
+Fayl:Baby Bison near traffic in Yellowstone National Park.JPG
+Fayl:Bison1-Custer State Park-SD.jpg
+Fayl:Bison Cow and Calf.jpg
+Fayl:Bison baby.jpg
+Fayl:Bison herd grazing.JPG
+Fayl:Bizon z małym.JPG
+Fayl:ynp-buffalo-calves-2004.jpg
+Fayl:Bizonska mlodziez.jpg
+Fayl:Bison_bison,_Brno.jpg
+Fayl:Bison Kalb (Bison bison).jpg
+Fayl:Bison Kuh und Kalb (Bison bison).jpg
 </gallery>
+==Azərbaycanda==
-[[Kateqoriya:Məməlilər sinfi]]
+Azərbaycan faunasına aid olmasa da bizona aid olan sümüklər, bu heyvanın sümüklərindən düzəldilmiş əşyalar Qobustan ərazisində tapılmışdır. [[Qobustan dövlət tarixi-bədii qoruğu|Qobustan qaya rəsmlərində]] bizon təsvirlərinə rast gəlmək mümkündür. Lakin yer quruluşunun fövqəladə dəyişikliyinin baş verməsi səbəbindən bəzi canlılar kimi bizonların da böyük qismi məhv olub.<ref name="report.az">[http://report.az/maraqli/rusiyadan-olkemize-getirilmis-nadir-bizonlar-nesil-artirib/ Rusiyadan ölkəmizə gətirilmiş nadir bizon nəsil artırıb - FOTO] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160424073348/http://report.az/maraqli/rusiyadan-olkemize-getirilmis-nadir-bizonlar-nesil-artirib/ |date=2016-04-24 }}. report.az, 23.04.2016 {{ref-az}}</ref>
-[[Kateqoriya:Cütdırnaqlılar dəstəsi]]
-[[Kateqoriya:Boşbuynuzlular fəsiləsi]]
+Hazırda [[Xızı rayonu]]nun meşə massivində saxlanılan bizonlar buranın təbii mühitinə uyğunlaşıb və nəslini artırma imkanı daha əlverişli sayılır. Belə ki, 2015-ci ildə Azərbaycana Rusiyanın şimal vilayətindən gətirilmiş 2 baş bizon 2016-cı ildə nəsil artırmışdır. Heyvanlar yerli mühitə uyğunlaşdıqdan sonra onlardan bir dişi bala əldə olunmuşdur.<ref name="report.az"/>
+==İstinadlar==
+{{İstinad siyahısı}}
+{{Taksonbar}}
+[[Kateqoriya:Bizonlar|*]]
-[[bg:Бизон]]
-[[br:Bizon Amerika]]
-[[ca:Bisó americà]]
-[[cs:Bizon americký]]
-[[da:Amerikansk bison]]
-[[de:Amerikanischer Bison]]
-[[en:American Bison]]
-[[eo:Amerika bizono]]
-[[es:Bison bison]]
-[[fa:بوفالوی آمریکا]]
-[[fi:Biisoni]]
-[[fr:Bison d'Amérique du Nord]]
-[[he:ביזון אמריקאי]]
-[[hu:Amerikai bölény]]
-[[ia:Bisonte american]]
-[[id:Bison Amerika]]
-[[it:Bison bison]]
-[[ja:アメリカバイソン]]
-[[jv:Bison Amérika]]
-[[ka:ბიზონი]]
-[[ko:아메리카들소]]
-[[lt:Bizonas]]
-[[nah:Tlācaxōlōtl]]
-[[nl:Amerikaanse bizon]]
-[[no:Amerikansk bison]]
-[[nv:Ayání]]
-[[pl:Bizon]]
-[[pt:Bisão-americano]]
-[[qu:Awya Yala Bisunti]]
-[[ru:Американский бизон]]
-[[sh:Američki bizon]]
-[[simple:American Bison]]
-[[sk:Zubor americký]]
-[[sl:Ameriški bizon]]
-[[sv:Bisonoxe]]
-[[tr:Amerika bizonu]]
-[[uk:Американський бізон]]
-[[zh:美洲野牛]]

Bizon: Redaktələr arasındakı fərq

Səhifəsinin 22:09, 23 mart 2024 tarixinə olan son versiyası

Növləri

Azərbaycanda

İstinadlar

Naviqasiya menyusu

Axtar